Banki nasion - co to takiego?

​

Północna Norwegia to nie tylko mroźny klimat i śnieżny krajobraz, pełen lisów polarnych, fok i niedźwiedzi. Znajdziemy tam także stacje badawcze oraz obiekty o strategicznym znaczeniu dla całej naszej planety. Jednym z tego typu obiektów jest Globalny Bank Nasion. Powstał on w 2008 roku na wyspie Spitsbergen należącej do archipelagu Svalbard. Bank ten znajduje się niecałe 1000 km od Bieguna Północnego a jego pełna nazwa to Svalbard Global Seed Vault. Fundatorem tego obiektu był norweski rząd a sam budynek powstał na zlecenie norweskiej agencji budownictwa i nieruchomości. Jego zasadniczym przeznaczeniem jest przechowywanie nasion roślin jadalnych z całego świata.

Precyzyjniej określił to Tomasz Wawrzyniak z Polskiej Stacji Polarnej, który pisze, że jest to swoiste zabezpieczenie przed możliwymi katastrofami, a także zagrożeniami wynikającymi z genetycznej modyfikacji tych roślin. W razie potrzeby będą one więc służyły do odnowienia upraw. Globalny Bank Nasion usytuowany jest w  wydrążonym w wieloletniej zmarzlinie tunelu. Zaprojektowano go tak by zminimalizować ingerencje w środowisko naturalne na wyspie. W budynku stale panuje ujemna temperatura, wynika to z naturalnego położenia obiektu jak również zastosowanej  technologii pozwalającej utrzymać stałą wewnętrzną temperaturę -18 stopi Celcjusza z wykorzystaniem tylko jednej 10-kilowatowej sprężarki, która pobiera lokalnie wytwarzaną energię. Sam bank nasion na co dzień funkcjonuje bezobsługowo, jedynie wymagana jest coroczna kontrola pracownika. Projektując bank starano się wkomponować go tak by nie zaburzał otaczającego go krajobrazu. Dach budynku pokryty jest odbijającymi światło lustrami, światłowodami i pryzmatami, dzięki temu można go dostrzec z bardzo dużej odległości. Sam projekt budynku był wielokrotnie nagradzany i do tej pory jest prezentowany na wielu wystawach.

W banku przetrzymywane są nasiona wszystkich roślin zgromadzone z banków genów z całego globu. Zapas nasion utrzymywany jest w stanie głębokiej botanicznej hibernacji. Kubatura Svalbard Global Seed Vault pozwala pomieścić ponad dwa razy więcej odmian niż występuje aktualnie na Ziemi. Jest rozwiązaniem na problem wciąż rosnącego zagrożenia wynikającego z ingerencji i genetycznej modyfikacji roślin oraz zmian klimatu jakie mają miejsce na przestrzeni ostatnich lat. Można więc uznać, że jest on zabezpieczeniem dla bioróżnorodności naszej planety a przechowywane z banku nasiona mogą zostać wykorzystane do odnowy upraw roślin jadalnych po potencjalnej katastrofie zarówno tej naturalnej jak i będącej efektem działań człowieka. Jest to niezwykle innowacyjna i ciekawa inicjatywa rządu Norwegii, służąca całemu światu. Mamy tylko nadzieję, że nigdy nie będziemy zmuszeni do skorzystania z zasobów Globalnego Banku Nasion.

Coraz większa popularność seedbanków

Istnieją także mniejsze lokalne magazyny nasion, ostatnio modne stało się kolekcjonowanie nasion. Powstało wiele banków nasion (ang. seedbank), potocznie nazywanych seedbankami, których założenie jest podobne jak w przypadku banku światowego, a mianowicie zabezpieczenie i przetrwanie genów roślin w razie globalnej katastrofy. Aktualnie na rynku istnieje wiele rodzajów banków nasion, najpopularniejszymi są seedbanki mające w swojej ofercie nasiona konopi indyjskich. Znajdziemy tam dziesiątki odmian marihuany, o bardzo zróżnicowanej genetyce. Najpopularniejszym podziałem odmian konopi, którym posługują się kolekcjonerzy jest podział ze względu na genetykę, i tu mamy to czynienia z terminami takimi jak Sativa, Indica czy Ruderalis. Kolejnym podziałem jest podział ze względu na przeznaczenie oraz rodzaj kwitnienia (indor, outdoor, feminized, autoflowering). W Polsce tego typu hobby jest w pełni legalne, zarówno sprzedaż jak i posiadanie nasion na terenie Polski jest legalne. Nie namawiamy jednak nikogo do uprawy nasion konopi, ponieważ jest to zabronione na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Materiał zewnętrzny